sổ tay văn nghệ: Hương Chanh Hương Huệ Năm Nào

Hương Chanh Hương Huệ Năm Nào

Một hôm chợt nhìn vài chùm huệ trắng, vài hoa chanh nhỏ tỏa hương dìu dịu trong một tiệm bán cây cảnh và hoa tươi gần nhà, tôi chợt nhớ đến hương chanh, hương huệ của một ngày xuân năm nào...

... Từ ngày về nhà chồng, vì bận rộn việc nhà việc cửa và lo cơm nước gia đình, rồi có thêm vài đứa con nhỏ nên chị lớn của tôi ít khi có dịp về thăm bố mẹ và anh em chúng tôi. Thế nhưng thường vào dịp đầu năm, trước Rằm tháng Giêng một tuần, vào một ngày họp mặt Tân niên bố tôi đã định trước, thì thể nào chị lớn của mấy anh em chúng tôi cũng về dự vui chung với gia đình. Thời con gái, chị có mái tóc dài chấm ngang lưng. Còn nay, chị búi tròn một búi tóc gọn gàng sau gáy. Chị ưa gội đầu bằng vài nắm lá thơm dùng để tắm gội vẫn bán ngoài chợ. Nắm lá thơm gồm lá bưởi, vài nhánh mùi cỗi, vài quả bồ kết và một hai nhánh sả. Mỗi khi chị có dịp về qua thăm nhà, lúc chị vừa bước vào đến cửa, nhiều người đã nhận ra hương thơm đặc biệt của những thứ lá thơm quen thuộc và hương chanh thơm thoang thoảng dễ chịu. Có lần nghe chị nói, gội đầu bằng lá thơm và thêm một chút cốt chanh, đầu sạch hết gầu và người thêm khỏe.

Ngày họp mặt tân niên, chị dâu, vợ anh trai tôi cũng đến. Khác hẳn với chị lớn, chị dâu nhỏ người hơn, tính tình hòa dịu hơn và là người ít nói. Chị lớn, qua nhiều năm buôn bán có sạp nhỏ ngồi trong Chợ Sắt, tiếp xúc và giao thiệp với đủ hạng người nên từng trải nhiều trong cuộc sống. Chị chưa đến mức thuộc loại "con ruồi bay qua, biết ngay là con đực, con cái", hoặc ăn nói kiểu đanh đá cá cầy chỏng lỏn, nhưng cách sống của chị thể hiện bản lĩnh ưa tính thiện, với vài việc ngang tai trái mắt ít khi chị bỏ qua; chị chơi thân với cả người bên Đạo và bên Đời, tuy nhiên tâm tính chị cởi mở nên cũng có khi lời nói của chị pha âm hưởng trào phúng. Những lúc ngồi nghe chuyện của chị, bố tôi cười khoái lắm, nhưng thực tình ông không dám cười to, còn mẹ tôi, bà ngồi nghe với vẻ điềm tĩnh như gắng tìm trong lời kể một vài ý nghĩa nào đó. Tính chị lớn không ham làm giàu, hơn nữa thời cuộc ba, bốn chục năm về trước kiếm sống nuôi đủ gia đình đã là khó, kẻ giàu người có chỉ đếm trên vài đầu ngón tay. Tuy vậy, những người buôn bán ngồi chợ vẫn sống 'dễ thở' hơn, nghĩa là không đói hoàn toàn, ít nhiều cũng được bữa no bữa đói. Mỗi lần nghỉ một hôm ngồi chợ vì ngày đó chợ có đợt kiểm tra và tịch thu nhiều loại hàng hóa, chị lớn có việc và ghé qua thăm nhà. Mẹ tôi hỏi về chuyện chợ búa lúc này ra sao, chị thường nói một câu mà thời đó nhiều người vẫn nói: "Buôn bán kiểu này chẳng khác gì nó vỗ cho béo để nó làm thịt." Có thể chị đã thấy hiện tình đó nên chị không ham hố làm giàu chăng? Sau này, những vụ đầu cơ buôn lậu và hối lộ móc ngoặc thuộc loại chuyện thường ngày, sạp hàng chị tôi vẫn chỉ đủ nuôi sống gia đình vì bản tính chị không ưa thích sống theo chiều hướng đó. Chị có một may mắn lớn nhất trong đời, theo tôi hiểu, là chị gặp và sống hạnh phúc với người chồng tính tình hiền lành mà chị suốt đời yêu thương.

Anh rể tôi, gốc gác người Hà Nội. Ngày trước, nghe nói bố anh là nhân viên Sở Điện Lực Hà Thành. Sau, Hải Phòng có thêm nhà máy phát điện Cửa Cấm nên bố anh chuyển về sống tại Đất Cảng. Có thể là, cái gốc tích gia đình anh, những người đích thực gốc đế đô thanh lịch vẫn còn đậm chất hiền hòa trong con người anh. Anh làm rể gia đình đã vài chục năm, nhưng chưa khi nào tôi thấy anh tỏ ra nóng nảy, to tiếng. Tính nết chị tôi nhiều khi cương quyết, còn anh lại rất đỗi nhẹ nhàng. Gặp ngày ít việc và hàng họ rơi vào vài ngày mưa dầm gió bấc, tôi thường đóng cửa tiệm sửa đồ điện của mình và qua thăm gia đình chị lớn và anh rể. Tôi và anh rể gần như hợp tính nhau. Còn anh rể tôi, mỗi lần thấy cậu em vợ đến thăm thì vẻ vui mừng hiện rõ trên gương mặt. Nếu hôm tôi đến thăm, gặp chị tôi cũng chưa đi chợ hoặc có việc cần làm ở nhà thì ngày đó hẳn nhiên anh rể được tự do ngồi chơi sơi nước, bỏ qua một bên những chuyện sai vặt. Vì lẽ đó, anh có phần đặc biệt quý mến và rất vui mỗi lần anh và tôi ngồi nói vài chuyện.

Mỗi lần qua thăm gia đình chị lớn, tôi được biết thêm chị tôi thường có tính hay thay đổi đồ đạc hoặc di chuyển bàn ghế. Phòng ngoài diện tích chỉ chừng hơn chục mét vuông, đặt vừa một chiếc tủ dài và một bộ bàn ghế là hết chỗ, thế nhưng nửa tháng sau, chiếc tủ dài đã chuyển vào phòng trong và bộ bàn ghế đã đặt ở ngoài sân. Và nửa tháng sau, bốn chiếc ghế dựa cao lồng ngồng và chiếc bàn hình chữ nhật đã được thay thế bằng bộ bàn ghế thấp bên chiếc bàn mặt kính. Nửa tháng sau nữa lại thấy một cảnh khác hẳn... Anh rể tôi than: "Đáng lý ra, chị của cậu phải làm nghề đổi phông cảnh trên sân khấu mới đúng !" Mấy đứa con của anh chị tôi lại ưa thích những thay đổi này. Riêng tôi nghĩ, những thay đổi cảnh trí và mầu sắc trong nhà có thể giúp cuộc sống phóng khoáng hơn.

Còn về chị dâu tôi thời đó cũng giống nhiều phụ nữ khác sống cùng khu phố, và một công việc vẫn thường thấy với nhiều phụ nữ là vào tổ đan len, đan những chiếc áo len để xuất khẩu sang các nước cộng sản. Ngay thời đó nhiều người đã biết, nghề đan áo len là một nghề tuy nhàn nhã nhưng rất khó nuôi nổi một nhà nghèo đông con.

Sinh trưởng trong gia đình chỉ còn mẹ và em trai nên tính chị dâu tôi cũng ít nói. Chị có mái tóc bồng bềnh chấm ngang vai như nhiều phụ nữ thời ấy. Chị không vướng bận con nhỏ nên dáng dấp chị lúc nào cũng thong thả. Chị có tài làm vài món ngon đặc biệt được bố mẹ chồng và anh em chúng tôi rất tán thưởng trong nhiều bữa tiệc gia đình. Đó là món nộm xu hào cà rốt trộn lạc cay chua rất tuyệt vời. Còn món nem thính cuộn rau xanh ăn với tương ớt cay ngọt của chị thì hết chê ! Nói ngắn gọn là chị đã đem về nhà chồng một "tài sản" hiếm quý, gồm tài nghệ khéo tay làm vài món ngon thơm lừng và rất được dân ưa nhậu trong nhà mến chuộng.

Trong ngày gia đình họp mặt tân niên, bên túi đồ riêng chị đem đến nhà chồng, chị còn mua một chục huệ trắng để mẹ tôi đặt trên bàn lễ Gia tiên. Mẹ tôi, đương nhiên là rất quý cô con dâu này. Bà cũng giống chị dâu tôi, ưa chuộng hương thơm thuần khiết của những bông huệ trắng...

V V H P

**********************

sổ tay văn nghệ

Thứ Ba, 5 tháng 3, 2013

Hương Chanh Hương Huệ Năm Nào

Không có nhận xét nào:

Nhãn

Giới thiệu về tôi