sổ tay văn nghệ: Nơi Xa ( Gặp Lại Sagönly )

TRUYỆN NGẮN

Gặp Lại SAGÖNLY
Đôi, ba ngày cuối tuần thường có nhiều chuyến xe hơn các ngày khác. Dân cư đi làm ở vài vùng phụ cận và người ở tỉnh xa về thăm nhà lên xe buýt nhiều hơn sau mỗi chặng xe dừng. Trang ngồi gần ở cửa lên xuống, nhẹ tay kéo màn vải cửa nhìn ra ngoài. Xe đã chạy chậm để rẽ vào bến đỗ. Dãy nhà tầng quen thuộc và con đường vòng dẫn đến thư viện đã hiện ra trong tầm mắt Trang. Nơi đây, Trang có vài cô bạn gái và nhiều kỷ niệm thời tuổi mười bốn, mười lăm. Những sáng mùa lạnh đến trường tuyết trắng quyện bay, và các đêm hè rộn vang tiếng hát yêu đời của đám sinh viên vui nhộn.
Trang xuống xe và theo dòng người bước ra cửa chính. Đã vài tháng nay Trang mải làm mải học, thư bạn cũ gửi đến cô chẳng kịp hồi âm. Mẹ cô điện thoại đến kêu cô về qua thăm nhà vậy mà lần nữa mãi đến nay... “Mẹ à..”, một bận Hiên, bạn Trang, nói qua điện thoại với mẹ Trang, “Kim Trang lúc này quên món nem cuốn của mẹ rồi.” Trang vội cầm lại điện thoại: “Đâu có vậy mẹ ơi, rảnh việc con sẽ về thăm mẹ và thăm các bạn cũ.” Nay xưởng làm của Trang ngớt việc, Trang dùng hai tuần lễ được nghỉ về thăm nơi này.
-Ô, Trang.
-Ôi, Sagönly!
Sagơnly ngồi đó, trên chiếc ghế trước cửa một tiệm áo, váy, quần thời trang và khuôn mặt cô gái Bắc Âu bừng lên niềm vui lúc gặp bạn quen cũ. Vài năm trước, Trang ở gần nhà Sagơnly. Mẹ của Sagơnly, bà Jesefin với nụ cười hiền và nét mặt vui vẻ. Lúc nào Trang đứng gần bà cũng cảm thấy thoang thoảng mùi hương dìu dịu chẳng biết bà đã dùng loại mỹ phẩm chế bằng tinh dầu hoa hay hương dược thảo.
-Hej, Sagönly ! (Chào, Sagönly !).
Trang mừng rỡ nắm tay Sagơnly. Đôi mắt xanh Sagơnly ánh lên vui thích, vài phút trước đó cô ngồi nghỉ trên chiếc ghế này với tâm tư mệt mỏi. Kỳ nghỉ hè năm nay bố mẹ cô có việc nên không đi du lịch. Bạn bè cô tìm đến các vùng nghỉ hè nắng nóng. Sự quạnh vắng đôi lúc làm nhiều người nghĩ thời giờ trôi qua quá chậm.
-Về nhà Sagönly nói chuyện một lúc đã, Trang.
-Rất vui được bạn mời. Để tui mang giùm một túi. Mua sắm từng này đồ để mặc đến tận năm sau, phải không Sagönly?
-Thêm một, hai bộ quần áo mới, vừa và đẹp cũng làm người ta vui thích hơn.
Sagơnly cười, nụ cười giống hệt bà Jesefin.
Ngày Trang còn học trung học, mỗi lần đến thư viện, Trang thường nhìn thấy bà Jesefin ngồi sau chiếc bàn trả sách. Theo lời bà Jesefin kể lại, hơn hai chục năm trước, một hôm bà đang ngồi kiểm lại sổ sách người đọc đem đến, bà bỗng thấy một thanh niên dáng hơi gầy, cao và đội một chiếc mũ tròn. Anh chàng này khác thường so với vài thanh niên thời đó. “Tôi không quen ai ở nơi này. Tôi định...” Chàng họa sĩ tỉnh lẻ muốn nhờ Nhà Văn Hóa nơi này giúp anh trưng bày những tranh anh đã vẽ. Anh đến nhà văn hóa và họ bảo anh đến xem trước địa điểm. Ngày đó bên cạnh thư viện có một phòng rộng. Vài cuộc trưng bày tranh ảnh thường được giới thiệu ở đây. Cô Jesefin dịu dàng ngày ấy dẫn họa sĩ đến phòng triển lãm, và khi họa sĩ trẻ trải những bức tranh của anh ra sàn nhà, căn phòng im lặng trước đó bỗng bừng lên sức sống. Những bức tranh phong cảnh và tĩnh vật, các bức chân dung và cảnh đường phố nơi họa sĩ có dịp đặt chân đến. “Hôm đó ông Gustav nhà này trông khờ lắm, đầu đội mũ len, hai lai quần cao lên nhìn thấy cả đôi vớ. Vậy mà sau ngày chuyển đến ở nhà này, sống gần bên tôi vài ngày, ông ấy tinh khôn hẳn lên.”
Quãng ngày tiếp theo đó, thiên tình sử của hai người đượm lửa tình lãng mạn như bếp lửa mới nhóm nhưng không thể tách rời hiện thực... bà Jesefin nhớ là đã vài lần thức giấc trong đêm đông lạnh rét lo nghĩ đến tương lai. Chàng họa sĩ cần phải có jobb, một việc làm để tháng tháng có ngân khoản chi dùng. Anh không thể sống không với lời ngợi khen của kẻ đến xem tranh vẽ, cho dù đó là những lời khen chân thật. Tranh vẽ của anh được giới yêu hội họa để mắt tới. Một tờ báo có đông đọc giả đăng trọn trang giới thiệu các tranh anh vẽ kèm theo tấm ảnh anh trong phòng triển lãm, và bên anh, Jesefin, người đã giúp anh bước một bước trong đời nghệ thuật. Ở thời đó, mức sống dân chúng vẫn thấp nhiều, ít người dám bỏ ra một khoản tiền để mua một bức tranh, dù bức tranh đó họ ưa thích. Ngôi nhà của họ lúc này vẫn thiếu nhiều đồ thường ngày dùng đến; còn những ai ưa thích tranh ảnh đẹp thì thường họ tìm mua các tạp chí nóng hổi tin tức và nghệ thuật khắp nơi hơn là những tác phẩm nghệ thuật treo tường. Có thể là trong cảnh đời đó nên một vài nghệ sĩ ít ra cũng gặp một, hai lần túng bấn. Dẫu vậy, những tác phẩm nghệ thuật vẫn ra đời và Nghệ Thuật là những tiếp nối không ngưng nghỉ...
Và... một dấu hỏi lớn lởn vởn trong đầu đôi trai gái khi họ mở cửa tủ lạnh đựng đồ ăn uống. Anh họa sĩ trẻ đứng lặng yên trước các ngăn tủ trống rỗng. Cái dấu hỏi anh thường nghĩ đến, lúc này đây... Chàng họa sĩ bỗng thấy ý tưởng sáng tác nguội dần. Đối diện với thử thách mới, anh và Jesefin biết làm gì đây để tình yêu họ khỏi lụi tàn – mà suy xét ra – chỉ vì những thứ rất bình thường trong cuộc sống.
Jesefin may mắn đọc qua nhiều sách, báo và với ai quen biết cô thường khẳng định cô là cô gái sống có trách nhiệm. Gặp gỡ, mến chuộng tài năng của Gustav, trái tim cô dành cho anh họa sĩ trẻ tình cảm yêu thương, và trí tuệ cô thầm nhắc nhủ cô phải tìm cách vun trồng hạnh phúc. Phần thưởng xứng đáng thường được trao tặng đến kẻ không bỏ cuộc. Sau nhiều tìm kiếm, Jesefin đã tìm ra jobb cho Gustav với mức lương tập sự rất khiêm nhường nơi một tờ báo xuất bản trong vùng. Việc của Gustav là vẽ vài hình ảnh ở trang quảng cáo.
Với một họa sĩ đã vẽ qua vài bức vẽ chân dung, tranh màu nước và các tranh sơn dầu đạt trên trung bình như Gustav, ai cũng nghĩ nghề mới này với anh quá dễ. Nhưng khởi sự vào việc mới thấy nhiều nan giải. Vẽ tranh ở trang quảng cáo cần trình bày gọn nhỏ, vui và đem đến người xem lòng ham thích, mến chuộng. Gustav phải tạm quên khung vẽ cỡ rộng, quên các gam màu và những mảng màu sáng, tối trước đây anh dùng đến. Hộp đồ nghề penslar nay chẳng còn bày bên bàn vẽ; các loại bút lông, chổi sơn, cọ vẽ đó giờ đây yên ngủ. Gustav tìm mua nhiều loại bút vẽ kích thước nhỏ hơn, cần thiết việc thể hiện các hình ảnh vui và tế nhị. Để theo kịp nghề, họa sĩ trẻ thức khuya nhiều đêm, bên đống sách báo Jesefin mượn từ thư viện về. Quãng ngày thử việc đã qua cũng là lúc Gustav được nhận làm chính thức và lên bậc lương. Jesefin mua luôn một chai Champagne thuần nho trắng đắt tiền, họ uống mừng cuộc sống chung đã thêm nguồn vui mới. Qua nét vẽ rất gần cảnh đời thường, tranh vẽ của Gustav ở trang quảng cáo làm người xem vui thích. Tài nghệ mới của ‘cây vẽ’ này đem đến người xem cảm xúc yêu thêm cuộc đời của họ. Anh họa sĩ trẻ đã – nói theo lời nhà bình phẩm về tài năng Gustav trên một trang báo - thổi hồn anh vào hình ảnh anh đã vẽ, dù rằng người xem tranh ít ai biết anh là tác giả các tranh vẽ đã làm họ mỉm cười. Người xem đã đến gần một nghệ thuật trước đó họ chỉ nhìn thoáng qua. Nét vẽ của cây vẽ trẻ rất khách quan, hai chiều. Cái dở bên những điều tốt đẹp. Tranh vẽ của anh trưng dẫn các cảnh đời trái ngược nhau. Vì cuộc sống ở nơi đâu cũng thế, không khi nào suôn sẻ một chiều, và bởi lẽ nghệ thuật cũng không bao giờ phô diễn một chiều.
Nhiều hôm rảnh rỗi, đến thăm gia đình bà Jesefin và vui học với Sagơnly, Trang thường nghe bà Jesefin thuật qua vài việc trước kia của gia đình bà. Và thỉnh thoảng đứng ngắm nhìn tranh của ông Gustav treo trên tường, bà Jesefin vui chuyện kể cho Trang và Sagơnly nghe vài mẩu chuyện vui hiếm hoi quanh giá vẽ và cái hay của nghệ thuật hội họa. Đến năm Sagơnly và Trang học xong trung học, bà Jesefin và ông Gustav mua thêm một mảnh đất cách nhà ở bây giờ chừng hai, ba trăm mét và trên mảnh đất đó, bố mẹ Sagơnly đã xây được một fritidshus. Căn nhà nghỉ lúc thời giờ rảnh rỗi đó, sau này rộng thêm và trong một tấm ảnh Sagơnly gởi đến Trang, một nửa căn nhà đã trở thành xưởng vẽ của ông Gustav...
Sagơnly và Trang bước theo lối nhỏ dẫn đến thềm cửa. Phòng ngồi uống trà, cà phê bên hiên nhà với giàn cây xanh trổ hoa trắng nhỏ thoảng hương thơm. Vài mảng cỏ xanh vừa được cắt xén, tỏa mùi hương thiên nhiên mát lành dễ chịu. Bà Jesefin và ông Gustav chiều nay đến thăm bạn cũ. Hơn mười năm trước, ông có tặng bạn ông một bức tranh sơn dầu nhân ngày sinh nhật của bạn. Và hôm nay, bạn cũ của ông bà Jesefin mở tiệc mừng gặp mặt những bạn cũ năm xưa. Sagơnly kể lại, cô cầm tấm thiếp in rất đẹp để trên khay hoa quả đưa Trang xem.
Sagơnly gọt vỏ vài trái cây pha nước hai người uống. Còn Trang mải đứng nhìn vài bức tranh của ông Gustav trong phòng khách. Một tranh bột màu phảng phất chất thơ, vài ký họa đen trắng với nét phác thảo nhưng rất diệu nghệ. Còn bức tranh sơn dầu, cảnh trí và sắc màu thiên nhiên như đưa người xem đến một nơi yên lành, thanh thản...
Trang nhìn tấm ảnh đặt trong khung ánh màu vàng rực rỡ. Tấm ảnh có hình bà Jesefin và ông Gustav thời trẻ, hai người đứng gần nơi trưng bày tranh năm xưa, anh họa sĩ trẻ và gầy có dáng vẻ cao lênh khênh... đứng bên cạnh cô gái có vẻ mặt dịu dàng, vui vẻ. Những tấm hình xưa, đôi khi ghi lại vài nét đẹp đã xa xôi nhưng làm người xem cảm thấy vài phút vui thích.
Trang tươi cười nói với Sagơnly:
-Thỉnh thoảng nhớ đến Sagönly, tui thường tưởng tượng, một ngày may mắn sẽ đến với bạn. Và rồi một ngày đẹp trời, một anh...
Sagơnly chợt hiểu câu nói đùa của Trang, cô nhìn Trang:
-Jätte bra… ! ( hạngnhất/ tuyệt vời...!) Chắc chắn anh này khờ khác thường hơn ông Gustav?
Sagơnly cười và sau nụ cười dễ mến đó, cô bước đến và cùng lúc vỗ một bên tay với Trang, hai cô gái trẻ hứng khởi mỉm cười thích chí. Chuyện một tình yêu đem niềm vui bất ngờ có thể bắt đầu với một ‘anh’ Gustav nào đó...
-Cám ơn nhiều... lời Trang vừa nói. Bạn của tôi.
Sagơnly ôm Trang trong vòng tay thân thiết.

Bắc Âu, mùa Hè 2002
Vân Võ Hoài Phương
//////////////////////////////////

sổ tay văn nghệ

Thứ Năm, 19 tháng 1, 2012

Nơi Xa ( Gặp Lại Sagönly )

Không có nhận xét nào:

Nhãn

Giới thiệu về tôi