TỪ MÙA GIÁNG SINH ĐẾN MÙA .. ( 2 )

Từ Mùa Giáng Sinh Đến Mùa .. ( 2 )

 

 

 

    Hình ảnh cây cầu trong hình trên là một kỷ niệm khó quên và để lại trong đời người viết những trải nghiệm quí giá khi viết một truyện ngắn. Như đã nói qua nơi mở đầu bài viết ( phần 1 ), là khi viết đến đoạn văn tả cảnh... để mô tả cây cầu thì tôi không thể viết thêm được một dòng nào nữa. Lý do đơn giản là dẫu ngày thường đi đến sở làm, tôi vẫn qua lại cây cầu nhưng không để ý quan sát nhiều, nên hình ảnh cây cầu tới lúc cần đến trong truyện ngắn thì không thể tái hiện nổi trong tác phẩm. Băn khoăn trước một nỗi chỉ còn nhớ mang máng là từng có nhiều dịp đi và về qua cây cầu nhưng để cây cầu hiện lên trên trang giấy bằng những dòng viết, với tôi khi đó, đúng là không có cái khó nào khó hơn.

Giữa lúc đang chới với lục lọi trong trí nhớ cố nhớ lại vài hình ảnh để viết tiếp, tôi bỗng nhớ tới lời khuyên trong cuốn sách cũ: "Lúc thấy việc không học hỏi, khi thi thố mới nuối tiếc." ( Lê Quý Đôn ). Càng ngẫm, càng thấy việc đọc sách để có thêm hiểu biết, thực sự là việc rất cần thiết đặng có sẵn vài kinh nghiệm và vốn kiến thức mai sau. 

 

*

 

    Một trong những nhận xét về nhà văn mà tôi đã đọc qua sách, báo lâu nay, tôi ưa thích và cảm thấy dễ hiểu khi Sadie Jones, tiểu thuyết gia sinh tại London cho rằng "nhà văn đơn giản là người kể những câu chuyện cho người khác." Ai đó muốn có những câu chuyện để kể cho những người khác thì dĩ nhiên người ấy phải có sẵn đôi ba câu chuyện, nghĩa là nhiều ít phải có một chút vốn liếng trong trí nhớ. Để có một tầm nhìn rộng hơn, và để  nhận diện "một người kể chuyện "( may ra gần đúng ) theo cách hiểu của S. Jones, ta thử khảo sát thêm qua cách đánh giá thường thấy. Xin mạn phép ghi lại đoạn ngắn viết cách nay nhiều năm vào một tháng hè...

 

 

"Trong đời sống thường ngày, thỉnh thoảng chúng ta gặp vài người, có một lối kể chuyện rất hấp dẫn. Rõ ràng một câu chuyện chúng ta từng mắt thấy tai nghe, nhưng qua lời kể của vài người này, chúng ta vẫn muốn nghe lại câu chuyện đó. Phải chăng những người này, như nhiều người thường nói, họ có biệt tài trong cách kể chuyện, làm người nghe thích nghe, đem lại cho người thưởng ngoạn những tiếng cười vui và ý nhị. Cách kể chuyện của họ có lúc làm chúng ta bị bất ngờ, một sự bất ngờ nhưng thích thú. Họ thường có cách nói, như của những người thuộc tầng lớp bình thường trong xã hội, lời lẽ chẳng hoa hòe hoa sói mà chuyện kể hay vẫn cứ hay. Lạ thật! Người nghe chuyện có khi quên công việc sắp phải làm, quên không gian và thời gian, quên những chuyện làm họ bực, tức trong ngày và quên luôn những điều vẫn làm họ lo nghĩ vì những chuyện lặt vặt.

Người ta thường nói về một người khéo kể chuyện nào đó, hoặc nói tới một người nói chuyện có duyên nào đó. Hai typs người này đều dùng cử chỉ, điệu bộ, lời nói để diễn tả điều họ muốn nói, hoặc muốn kể lại. Cách nói của người nói chuyện có duyên, có khi không giống cách kể chuyện của người khéo kể chuyện. Người nói chuyện có duyên tự biết cách làm nhiều người chú ý nghe giọng nói của họ. Còn người khéo kể chuyện, biết cách mở đầu câu chuyện như thế nào, kết thúc câu chuyện kể ra làm sao, để tăng thêm nhiều hấp dẫn và làm người nghe cảm thấy thích." ( * )

 

Mấy năm gần đây, người ta thường đọc những lời than vãn đăng tải trên các hệ thống truyền thông và báo chí về tình trạng không thích đọc sách, hoặc sự ít biết đến các tác phẩm văn chương..., rồi không ít nhà xuất bản tạm ngưng, và sách ứ đọng tồn kho mỗi năm mỗi nhiều. Phải chăng, sách ngày nay chẳng còn hấp dẫn người đọc như các thời trước? Hay có thể là, trong vài quốc gia đã thiếu vắng những người ưa thích "kể những câu chuyện cho nhũng người khác nghe" như S. Jones đã nhận xét? 

Mong gặp dịp thuận lợi, sẽ có thêm một, hai bài viết ngắn để những ai quan tâm đến hai câu hỏi trên thỏa mãn ít nhiều. 

 

V V H P

 

----------------------

( * ) Bước Đầu Viết Truyện Ngắn / Sưu Tầm & Văn Nghệ, quyển I. Mùa hè 1993.

 

**********************