Thứ Tư, 12 tháng 1, 2011

Thơ Sưu tâm̀ / Tuyển chọn ( 1 )


Trang Sổ Tay Văn Nghệ tuần này, xin hân hạnh sưu tầm thêm vài nét đặc biệt về thi sĩ Nguyên Sa và ‘lên trang’ một dịp nữa bài thơ "Paris có gì lạ không em?".


Như nhiều người đã biết, thi sĩ Nguyên Sa đã có nhiều bài thơ trữ tình được bạn yêu thơ mến chuộng, và thi phẩm "Paris có gì lạ không em ?" - đến nay - được giới thưởng ngoạn coi là một tác phẩm vượt thời gian, vượt không gian, vượt qua biên giới các quốc gia và vượt qua cả rào cản ngôn ngữ ( bằng vài bản chuyển ngữ..). Lời thơ bay bổng lãng mạn trong "Paris có gì lạ không em?" đã gặp duyên với nét nhạc thắm đượm trữ tình của nhạc sĩ Ngô Thụy Miên. Nhạc phẩm "Paris có gì lạ không em?" của Ngô Thụy Miên phổ thơ Nguyên Sa là một trong những nhạc phẩm mang vẻ đẹp uyển chuyển, phảng phất giai điệu khiêu vũ ..." Paris có gì đẹp không em?/ Mai anh về em có còn ngoan / Mùa xuân hoa lá vương đầy ngỏ / Em có tìm anh trong cánh chim ..." Có thể nói, bản "Paris có gì lạ không em?" có một vị thế đáng kính nể trong cõi thơ và cõi nhạc người Việt hải ngoại và trong nước. Bạn có được một lần may mắn dìu người tình dìu dặt trong một đêm vũ hội và lả lướt theo bản nhạc "Paris có gì lạ không em?", hiển nhiên bạn sẽ cảm nhận được những tuyệt vời của hai tâm hồn yêu tha thiết cuộc đời và càng yêu quí thêm những bài thơ, bản nhạc vô giá...


Riêng bản chuyển ngữ bài thơ "Paris có gì lạ không em ?" sang tiếng Thụy Điển, do tạp chí Tự Do chuyển ngữ ( Tạp chí TỰ DO / FRIHETEN của Hội Văn Hóa Việt Nam tại Thụy Điển ). Rất mong bản "Finns det något nytt i Paris. Älskling ?" sẽ đem đến với Bạn yêu thơ tại Thụy Điển nhiều niềm vui trong những ngày Xuân vui cuối tuần.




PARIS CÓ GÌ LẠ KHÔNG EM ?

Paris có gì lạ không em ?
Mai anh về em có còn ngoan
Mùa xuân hoa lá vương đầy ngỏ
Em có tìm anh trong cánh chim

Paris có gì lạ không em ?
Mai anh về giữa bến sông Seine
Anh về giữa một giòng sông trắng
Là áo sương mù hay áo em ?

Em có đứng ở bên bờ sông
Làm ơn che khuất nửa vầng trăng
Anh về có nương theo giòng nước
Anh sẽ tìm em trong bóng trăng

Anh sẽ thở trong hơi sương khuya
Mỗi lần tan một chút sương sa
Bao giờ sáng một trời sao sáng
Là mắt em nhìn trong gió đưa...

Anh sẽ cầm lấy đôi bàn tay
Tóc em anh sẽ gọi là mây
Ngày sau hai đứa mình xa cách
Anh vẫn được nhìn mây trắng bay

Anh sẽ chép thơ trên thời gian
Lời thơ toàn những chuyện hờn ghen
Vì em hay một vầng trăng sáng
Đã đắm trong lòng cặp mắt em ?

Anh sẽ đàn những tiếng tơ trùng
Anh đàn mà chả có âm thanh
Chỉ nghe gió thoảng niềm thương nhớ
Để lúc xa vời đỡ nhớ nhung

Paris có gì lạ không em ?
Mai anh về mắt vẫn lánh đen
Vẫn hỏi lòng mình là hương cốm
Chả biết tay ai là lá sen ? …

NGUYÊN SA


=============================



FINNS DET NÅGOT NYTT I PARIS. ÄLSKLING ?

Finns det något nytt i Paris, älskling ?
När jag återvänder dit imorgon,
är du alltjämt den samma.
På våren finns där löv och blommor överallt.

Leta du efter mig i fågelns vingar ?
Finns det något nytt i Paris, älskling ?
Imorgon återvänder jag till Seinestranden.
Till en glittrande flodstrand med vitt silke.


Är det där dimma eller din klänning ?
Om du står på flodstranden
förblekna halvmånen
Jag skall följa flodens lopp
och leta efter dig i månskuggan.

Jag ska andas i den sena kvällsdimman
så att dimman smälter bort.
När jag ser en stjärna blinka på himlen,
då letar dina ögon efter mig i vinden.

Jag skall hålla din hand i min.
Ditt hår skall jag likna vid molnen.
Om våra vägar går åt olika håll,
får jag ändå se himlens flygande vita moln.

Jag skall skriva dikter på tidens ansikte.
Dikter som bara tolkar min svartsjuka
Dikter för dig eller för den lysande månen,
månen, som lyser djupt i dina ögon.


Jag skall spela en melodi
en melodi som sakna ljud,
som bara är ett minne, som susar i vinden,
så att jag minns dig mindre vi är borta härifrån.

Finns det något nytt i Paris, älskling ?
Glimmar än dina ögon när jag kommer imorgon ?
Jag behåller alltid vår kärlek i hjärtat.
Gör du på samma sätt, älskling ?

NGUYEN SA

=========================================

*’’Thi sĩ NGUYÊN SA (1931-1998) là một trong vài thi sĩ hiện đại nổi tiếng của Việt Nam.


Ông du học tại Pháp từ năm 1948. Và tốt nghiệp Triết Học tại Đại Học Sorbonne / Paris năm 1955.
Về nước, ông đi dạy học. Ông là giáo sư Triết nổi tiếng ở Việt Nam. Ông là Phó chủ tịch Tổng hội Giáo Giới Việt Nam (1959), Hiệu trưởng các trường Trung Học Tư Thục Thủ Khoa, Văn Học...
Nguyên Sa chủ trương các tạp chí Sáng Tạo, Hiện Đại (1960), Nhà Văn (1974-1975)...

Nguyên Sa bắt đầu làm thơ từ thời sinh viên ở Paris. Thơ tự do của Nguyên Sa đã mở ra một thời kỳ mới cho thi ca Việt Nam. Thơ của ông, dù là thơ mới, rất trong sáng, dễ hiểu, dễ đi vào lòng người. Ngôn ngữ trong thơ đầy tính lãng mạn, trữ tình và phong phú.

TÁC PHẨM : - Thơ Nguyên Sa tập 1, 2, 3.(Tập 4 sắp sửa ấn hành ).
- Một tập truyện ngắn, Hai tập truyện dài và ‘Một số Tác phẩm nghiên cứu về văn học và triết học’.

( Tạp chí TỰ DO / FRIHETEN s.15, 1998 giới thiệu và chuyển ngữ)

Tạp chí TỰ DO / FRIHETEN
của Hội Văn Hóa Việt Nam tại Thụy Điển
Sveriges Vietnamesiska Kulturförbund



========================================================


.. Đến nay, qua tìm đọc theo vài tư liệu văn học sử, người ta được biết thêm, thi sĩ Nguyên Sa còn là tác giả vài tập truyện dài, vài tập truyện ngắn; một số tác phẩm nghiên cứu về văn học và triết học như : Quan Điểm Văn Học và Triết Học (1960); Một Bông Hồng Cho Văn Nghệ (1967)...


Trong cuốn Nghệ Sĩ Việt Nam Ở Hải Ngoại, Tập I, ấn bản 1993 tại hải ngoại, nhà thơ Nguyên Sa viết đôi dòng tâm sự, xin trích lược vài dòng ngắn để bạn đọc hiểu thêm về một tác phẩm nữa của thi sĩ Nguyên Sa.


Trong trang TỰA cuốn sách dẫn trên, tác giả Nguyên Sa viết :


"... Sân khấu không phải là sân chơi riêng của âm nhạc. Còn có kịch nghệ, điện ảnh, vũ. Tôi thấy tài tử điện ảnh và kịch trường, đạo diễn, vũ công, vũ công ngôi sao cũng như vũ công phụ đều là nghệ sĩ. Tôi yêu tay chơi đàn tranh không hơn, cũng không thua một vĩ cầm thủ. Một bạn hỏi tôi : Người ngâm sĩ có phải là nghệ sĩ không? Có chứ. Nghệ sĩ Hồ Điệp, nghệ sĩ Hồng Vân tuyệt vời của chúng ta xưa.


Có chăng một giới hạn cho từ nghệ sĩ của Nghệ Sĩ Việt Nam ở hải ngoại là không vượt ra ngoài thế giới trình diễn. Còn ai nghệ sĩ hơn những họa sĩ? Những điêu khắc gia, những thi sĩ, những văn sĩ đều nghệ sĩ ngàn đời.


Một tác giả có mối quan tâm lớn, đề cập đến nghệ sĩ của mọi bộ môn rất đáng ca ngợi. Tôi xin được phép đến với nghệ sĩ, bằng cuốn sách nhỏ này, trong tầm sáng của ánh đèn sân khấu".


...


".. Nghệ sĩ Việt Nam có những bông hoa cô đơn. Có những bông hoa xuất hiện dưới dạng chùm: cả một gia đình là nghệ sĩ..."


"Xin hãy vui vẻ. Xin hãy cởi mở. Xin hãy thoải mái cho nhau. Người nghệ sĩ ở những vùng đất xa xôi, khi tôi tới, tôi sẽ tìm gặp... Trong cuộc đời lưu lạc này, đường xa vạn dặm, xin hãy vui vẻ, thoải mái. Vui thôi".

Tác giả cuốn sách Nghệ Sĩ Việt Nam Ở Hải Ngoại, đã coi cuốn sách ông viết về nghệ sĩ ở hải ngoại ít nhiều là : " có ý nghĩa của một lời cảm ơn. Chung và riêng". Và, thi sĩ Nguyên Sa viết thêm vài dòng để bạn đọc biết qua về ông trong đoạn kết lời TỰA : " Còn như tôi nói những lời dịu êm, tôi viết những chữ thân thương, nồng ấm, không có những âm thanh chua chát, đắng cay, hằn học, hận thù thì cũng vì ở nơi chốn tuyệt vời đó , thông thường người ta gửi đến cho nhau những bó hoa và những tiếng vỗ tay.

Tôi là người làm thơ. Tôi có bó hoa với màu sắc và hương thơm riêng biệt, tôi có tiếng vỗ tay với những âm thanh của riêng tôi.

Màu sắc của tâm hồn và nhịp đập của trái tim đó.

Tác Giả . "

( Trích trong trang TỰA / sách đã dẫn )


Nguyên Sa làm thơ từ thời còn là sinh viên du học tại Pháp. Ông tốt nghiệp Triết Học tại một trường đại học nổi tiếng tại Âu châu. Trước những năm sống tại hải ngoại, Nguyên Sa đã là nhà thơ nổi tiếng "mở ra một thời kỳ mới cho thi ca Việt Nam". Vậy mà̀, thi sĩ Nguyên Sa đã tặng Đinh Hùng, tác giả tập thơ "Đường Vào Tình Sử" những lời đẹp nhất : " Đinh Hùng trong thơ là một đại cao thủ... Chỉ cách xử dụng vần thôi, thơ Đinh Hùng một mình là một dãy ( núi ).. mỗi ngọn cao là một vần có tên chung là tử vận. Vần trăng của đoạn thơ bẩy chữ này ( Chưa gặp em tôi đã biết rằng / Có người thiếu nữ đẹp như trăng / Tóc xanh là bóng dừa hoang dại / Đang đứng nhìn tôi không nói năng ... ) và vần kỳ, "em đến như mây chẳng hẹn kỳ, mây ngàn gió núi động bay đi", là những vần khó, người nội lực kém sẽ thất vận, người nội lực cao hơn nhưng tập luyện chưa tới không thất vận nhưng cũng chỉ mang lại được những câu thơ đúng vần điệu nhưng khô cứng. ( Một trong ) hai nhà thơ xử dụng vần trăng làm tôi thích thú nhất trong đó có Đinh Hùng với "Chưa gặp em tôi đã biết rằng / Có người thiếu nữ đẹp như trăng..."


( Trích trong Nghệ Sĩ V.N Ở Hải Ngoại, Tập I / Tác Giả : NGUYÊN SA )


=============================================


Thi sĩ Nguyên Sa với những thi phẩm giàu nhạc tính, lãng mạn, đã để lại cho hậu thế nhiều bài thơ trữ tình, những tác phẩm nghiên cứu giá trị về văn học và triết học đặc sắc. Với nhiều bạn đọc, đã đọc tác phẩm của Nguyên Sa, nhà thơ Nguyên Sa là thi sĩ rất thân quý, từng trao gửi những trải nghiệm của ông tới bạn yêu thích thi ca, nghệ thuật. Nguyên Sa còn để lại gương sáng và tiếng thơm về tính khiêm nhượng như bạn đọc biết nơi đã trićh dẫn..


Tháng 1. 2011

Không có nhận xét nào: